Дәрігерлердің жүктемесі артып, керек уақытында қабылдауға жазыла алмасам, не істеу керек?
Медициналық қызметті күту мерзімі 15 жұмыс күнінен аспауы тиіс. (МӘМС және (немесе) ТМККК шеңберінде денсаулық сақтау субъектілерінен медициналық қызметтерді сатып алу шартының талаптарының орындалуын мониторингтеу қағадаларына сәйкес).
Егер емханада осы мерзімде дәрігерге жазылу мүмкін болмаса, қажет болса, пациентті бірлесіп жұмыс істейтін басқа клиникаға жібере алады.
Егер 15 күннен ұзақ күтетің жағдай болса және пациент басқа клиникаға жіберілмесе, ол пациентті қолдау қызметіне жұгіну керек. Онда пациенттердің шағымдарын қарастырып, мәселелерді шешумен айналысады.
Сонымен қатар, алғашқы медициналық-санитарлық көмек көрсету ұйымдарында фильтр-кабинеттер бар. Онда инфекциялық ауруларға күдік болған жағдайда дәрігер қабылдауына алдын ала жазылусыз баруға болады (Қазақстанда алғашқы медициналық-санитарлық кқмекті ұйымдастыру стандартының 110-тармағына сәйкес, ол ҚР Денсаулық сақтау министірінің міндетін атқарушының 2023 жылғы 30 наурыздағы № 49 бұйрығымен бекітілген).
❓Мен жұмыс істемеймін және медициналық сақтандыруға ешқашан жарна төлеген емеспін. Алда құны қымбат операция күтіп тұр. Оны МӘМС бойынша жасатуға болады. Мен сақтандырылған мәртебесін қалай ала аламын?
Мәртебе алу үшін жарналарды дербес төлеуші ретінде келесі әдістердің бірімен төлеуге болады:
- Ағымдағы немесе келесі айдан бастап алдағы 12 айға, әрбір ай үшін ЕТЖ-ның 5% мөлшерінде (2025 жылы – 4250 теңгеден);
- Өткен 12 айға, әрбір ай үшін ЕТЖ-ның 5% мөлшерінде жеке-жеке (2025-2024 ж.ж. – әр ай үшін 4250 теңгеден)
Егер пациент алдағы жылы ресми жұмысқа орналасуды жоспарламаса және жеңілдікті санаттарға кірмесе, онда бірінші әдісті таңдаған жөн. Бұл бір жылға алдын ала сақтандырылуға мүмкіндік береді.
Төлемдер «Азаматтарға арналған үкімет» КеАҚ-да 2-3 жұмыс күні ішінде қнделетін білу маңызды, содан кейңн төлеушіге мәртебе беріледі.
? Я не работаю и никогда не делал взносов на медстраховку. Предстоит дорогая операция, которую могут провести по ОСМС. Как мне можно получить статус застрахованного?
Для получения статуса можно оплатить взносы в качестве самостоятельного плательщика одним из следующих способов:
- за 12 будущих месяцев, начиная с текущего или следующего, в размере 5% от МЗП за каждый месяц в отдельности (в 2025 году – по 4250 тенге);
- за 12 прошедших месяцев в размере 5% от МЗП за каждый месяц в отдельности (в 2025-2024 г.г. – по 4250 тенге за каждый месяц).
Если пациент не планирует официального трудоустройства в ближайший год и не относится к льготным категориям, то целесообразно выбрать первый способ. Это позволит быть застрахованным на год вперед.
Важно знать, что платежи проходят обработку в НАО «Правительство для граждан» в течение 2-3 рабочих дней, после чего плательщику присваивается статус.
❓Официально трудоустроен, но мой работодатель не может внести за меня оплату, платежи возвращаются. С чем это связано?
Возврат уплаченных средств за сотрудника может приходить работодателю в следующих случаях:
1) если на момент перечисления средств у работника была смена документов (удостоверения личности);
2) если при перечислении средств данные работника были внесены некорректно (ошибки в ИИН, ФИО);
3) если сотрудник входит в какую-либо льготную категорию, которые освобождаются от уплаты взносов и отчислений:
* дети;
* получатели пенсионных выплат, в том числе ветераны ВОВ;
* многодетные матери, награжденные подвесками «Алтын алка», «Куміс алка» или получившие ранее звание «Мать-героиня», а также награжденные орденами «Материнская слава» І и ІІ степени;
* лица с инвалидностью;
* лица, обучающиеся по очной форме обучения в организациях среднего, технического и профессионального, послесреднего, высшего образования, а также послевузовского образования.
То есть, если вы входите в одну из льготных категорий, работодатель не должен производить за вас уплату взносов и отчислений
? Должен ли официально работающий гражданин оплачивать взносы на ОСМС, если у него есть ИП
Плательщиками взносов ОСМС являются физические лица, в том числе наемные работники, работники по договору гражданско-правового характера (ГПХ) и индивидуальные предприниматели (п. 2 ст. 14 Закона «Об обязательном социальном медицинском страховании»).
Если наемный работник осуществляет также и предпринимательскую деятельность, то платежи на ОСМС будут следующими:
1) в качестве наемного работника уплачиваются взносы на ОСМС – с дохода работника в размере 2%, отчисления на ОСМС – оплачиваются за счет работодателя в размере 3%;
2) в качестве ИП данный плательщик тоже оплачивает взносы на ОСМС, но не с дохода, а фиксированную сумму взноса в размере 5% от 1,4 минимальной заработной платы (5950 тенге в 2024 и 2025 г.г.).
Таким образом, если физическое лицо является наемным работником и зарегистрировано в качестве индивидуального предпринимателя, не приостановившего представление налоговой отчетности (в соответствии с налоговым законодательством РК) или не признанного бездействующим, то обязанность по уплате взносов на ОСМС в качестве ИП с него не снимается.
? Ресми жұмыс істейтін азаматтың жеке кәсібі болса, ол үшін МӘМС жарнасын төлеу керек пе
Азамат ресми жұмысқа орналасқан, жұмыс беруші ол үшін төлемдер жасайды. Одан бөлек бұл азаматтың жұмыс істеп тұрған жеке кәсібі бар, мұндай жағдайда ол ЖК атынан МӘМС-ке жарна төлеу керек пе?
Жеке тұлғалар, оның ішінде жалдамалы жұмыскерлер, азаматтық-құқықтық сипаттағы шарт бойынша жұмыскерлер және жеке кәсіпкерлер МӘМС жарналарын төлеушілер болып табылады («Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру туралы» Заңның 14-бабының 2-тармағы).
Егер жалдамалы жұмыскер кәсіпкерлік қызметті де жүзеге асырса, онда МӘМС төлемдері келесідей болады:
1) жалдамалы жұмыскер ретінде МӘМС-ке жарналар қызметкердің табысынан 2% мөлшерінде төленеді, МӘМС-ке аударымдар жұмыс берушінің есебінен 3% мөлшерінде төленеді;
2) ЖК ретінде төлеуші МӘМС жарналарын да төлейді, бірақ табыстан емес, ең төменгі жалақының 1,4 бөлігінің 5% мөлшерінде жарна (2024 және 2025 жылдары 5950 теңге) төлейді.
Осылайша, егер жеке тұлға жалдамалы қызметкер болып табылса және салық есептілігін (ҚР Салық заңнамасына сәйкес) ұсынуды тоқтата тұрмаған немесе әрекетсіз деп танылмаған жеке кәсіпкер ретінде тіркелсе, онда МӘМС жарналарын ЖК ретінде төлеу жөніндегі міндет одан алынбайды.
❓Мен жүктімін, еш жерде жұмыс істемеймін, жеке кәсіпкер де емеспін, медициналық сақтандыруды төлеуге міндеттімін бе?
Егер жукті әйел жумыс істемесе және жеке кәсіпкер ретінде тіркелмеген болса, ол жеңілдік санатына кіреді және МӘМС-ке жарналарды мемлекет төлейді.
Ол үшін тіркелген орны бойынша өз емханасына жүгініп, жүктілігіне байланысты есепке тұруы қажет. Әдетте есепке гинеколог қояды, дегенмен оның қабылдауына жазылу үшін МӘМС жүйесінде сақтандырылған болуы тиіс. Бұл жағдайда жүкті әйел мәртебесі болмаса да ТМККК аясында қабылдау жүргізетін учаскелік дәрігер және акушер арқылы есепке тұра алады.
Босанғаннан кейін әйел — үш жасқа толмаған баланы тәрбиелеп отырған, жұмыс істемейтін адам ретінде басқа жеңілдікті санатқа кешетінін білген жөн, сондықтан ол тағы да мемлекет есебінен сақтандырылады.
?Должна ли безработная беременная оплачивать медстраховку
Если беременная женщина не работает и не зарегистрирована в качестве ИП, она может войти в льготную категорию, и взносы на ОСМС за нее будет платить государство.
Для этого ей нужно:
- обратиться в свою поликлинику по месту прикрепления;
- встать на учет по беременности.
Как правило, на учет ставит гинеколог, но для записи к нему нужно быть застрахованной в ОСМС. В данном случае, не имея статуса, женщина может встать на учет через участкового врача и акушерку, чей прием входит в ГОБМП.
Важно знать, что после родов эта женщина перейдет в другую льготную категорию – как неработающая, воспитывающая детей до трехлетнего возраста, и поэтому также будет застрахована за счет государства.
